Nathalie Savaricas, Αθήνα, Τετάρτη 9 Απριλίου 2014
Η προσπάθεια της κυβέρνησης της Αθήνας να αντλήσει δισεκατομμύρια ευρώ στις αγορές ομολόγων έχει ληφθεί ως ένδειξη ότι η χειρότερη φάση
της κρίσης μπορεί να έχει περάσε. Αλλά η ατμόσφαιρα στους δρόμους λέει μια διαφορετική ιστορία
Μετά από σχεδόν έξι χρόνια οικονομικής αναταραχής και δυστυχίας για πολλά εκατομμύρια ανθρώπων, η ελληνική κυβέρνηση έχει αφήσει να εννοηθεί ότι ίσως το χειρότερο πέρασε, καθώς ανακοίνωσε ότι θα επιστρέψει στις διεθνείς πιστωτικές αγορές.
Η ανακοίνωση έγινε εν μέσω της ειρηνικής πανεθνικής διαδήλωσης που οργάνωσαν τα συνδικάτα για να διαμαρτυρηθούν για τα ακόμα σκληρά μέτρα λιτότητας που έχουν εξαφανίσει το ένα τέταρτο της οικονομίας της χώρας.
Το υπουργείο Οικονομικών αρνήθηκε να δώσει περαιτέρω λεπτομέρειες σχετικά με το χρονοδιάγραμμα και το μέγεθος της έκδοσης που προσφερόταν, αλλά πηγές αναφέρουν ότι το ομόλογο θα πρέπει να εκδοθεί μέχρι το τέλος του σημερινής ημέρας με την Αθήνα, να ελπίζει να πάρει τουλάχιστον 2 δισ. € (£ 1,6 δισ.).
Οι αρχικές εναφορές έδειξαν ότι οι επενδυτές έχουν ήδη παραγγείλει ομόλογα αξίας € 11 δισ, πολύ πάνω από το αναμενόμενο, γεγονός που υποδηλώνει ότι όχι μόνο η ελληνική κυβέρνηση θα είναι ικανή να προσαρμόσει τους τόκους που καταβάλλει, αλλά πιο σημαντικά, ότι οι διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές είναι και πάλι διαθέσιμες για την κλυδωνιζόμενη ελληνική οικονομία. Πιστεύεται ότι το πληρωτέο επιτόκιο για τα ομόλογα θα είναι κοντά στο πέντε τοις εκατό.
“Αυτό είναι μνημειώδους σημασίας”, δήλωσε ο Ιάσωνας Μανωλόπουλος, διευθύνων σύμβουλος της Dromeus Capital, ενός hedge fund, και συγγραφέας του βιβλίου «Greece’s Odious Debt». «Αυτό σηματοδοτεί το τέλος της κρίσης του δημόσιου χρέους για την Ελλάδα μετά από τέσσερα χρόνια χωρίς πρόσβαση στις αγορές χρέους».
Η Ελλάδα έχει υποφέρει περισσότερο από ό, τι οι περισσότεροι, από την έναρξη της διεθνούς οικονομικής κρίσης το 2008 και το 2009. Οι τεράστιες περικοπές στις δημόσιες δαπάνες, που κατέστησαν αναγκαίες ως προϋποθέσεις για τα bailouts αξίας άνω των 200 δις € (£ 160 δις) από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έχουν αφήσει την Ελλάδα με ανεργία στο 28% και το αντικυβερνητικό κλίμα στο υψηλότερο όλων των εποχών.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων χωρίς εργασία, είναι άνεργοι για περισσότερο από ένα χρόνο αφήνοντας τους χωρίς πρόσβαση σε κρατικά επιδόματα και εξαρτώμενους σε μεγάλο βαθμό από τους στενούς οικογενειακούς δεσμούς.
Τα παιδιά επηρεάζονται επίσης σοβαρά από τα οικονομικά προβλήματα, με την Unicef πρόσφατα να ανακοινώνει ότι το ένα τρίτο των ανηλίκων απειλούνται με φτώχεια.
Παρά την κατήφεια, η συντηρητική Νέα Δημοκρατία η οποία ηγείται της κυβέρνησης συνασπισμού ακούγεται όλο και με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση κατά τους τελευταίους μήνες και η οικονομία αναμένεται να επιστρέψει στην ανάπτυξη εντός του τρέχοντος έτους, αν και σε αναιμικά επίπεδα. “Είναι ένα σημαντικό βήμα για την Ελλάδα, για τις προσπάθειές της να βγεί από την κρίση και να ανακτήσει την εμπιστοσύνη στην οικονομία της”, δήλωσε στον Independent ο Σίμος Κεδίκογλου, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.
Παρά την αισιόδοξη υποδοχή από τις αγορές, το δημόσιο χρέος της Ελλάδας εξακολουθεί να βρίσκεται σε ένα κολοσσιαίο 175% της εθνικής παραγωγής.
Ο Δημήτρης Μάρδας, καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης, υποστήριξε ότι το ομόλογο αυτό θα ήταν πάρα πολύ ακριβό για μια χώρα με μικροσκοπική πρόβλεψη για ανάπτυξη το τρέχον έτος και υψηλό προ-υπάρχον χρέος
“Μπορεί η ελληνική οικονομία, με την περιορισμένη δυναμική της, να δανειστεί με κόστος δανεισμού από 5% έως 6%, ακόμη κι αν αυτό είναι το χαμηλότερο των τελευταίων τεσσάρων ετών;”, είπε. “Μάλλον όχι, και έτσι, ο φαύλος κύκλος της υπερχρέωσης θα συνεχιστεί.”
Ο καθηγητής Μάρδας δήλωσε ότι η έκδοση του ομολογιακού δανείου θα προσελκύσει πιθανό ενδιαφέρον των επενδυτών λόγω των υψηλών αποδόσεων που ενδέχεται να προσφέρει. “Όποιος είναι αρκετά γρήγορος, θα επωφεληθεί από αυτό”, είπε. “Αλλά η Ελλάδα θα επιβαρυνθεί με νέα ποσοστά επαχθών τόκων”.
Η αριστερή αντιπολίτευση δεν βρήκε πολλα πράγματα στην ανακοίνωση για να πανηγυρίσει και χαρακτήρισε την επιστροφή της κυβέρνησης στις αγορές ως τίποτα περισσότερο από ένα κόλπο δημοσίων σχέσεων.
«Δανείζονται με 5%,αντί για το ισχύον 1,5%, αυξάνοντας το δημόσιο χρέος. ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, κάνουν την πιο ακριβή εκλογική καμπάνια, με δημόσιο χρήμα», δήλωσε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρης Παπαδημούλης σε ένα tweet.
Άλλοι εξέφρασαν επίσης την κριτική τους, λέγοντας ότι η κίνηση ωφέλησε την κυβέρνηση εν όψει των κρίσιμων ευρωπαϊκων και δημοτικών εκλογών του επόμενου μήνα, οι οποίες θα αποδειχθεί η λυδία λίθος για την κυβέρνηση συνασπισμού. Η Σοφία Βούλτεψη, κοινοβουλευτική εκπρόσωπος του κόμματος της Νέας Δημοκρατίας χτυπούσε την αντιπολίτευση, λέγοντας ότι καθώς οι οικονομικές τύχες της χώρας βελτιώνονται, ο ΣΥΡΙΖΑ – Ο Συνασπισμός της Ριζοσπαστικής Αριστεράς – χάνει το λόγο ύπαρξής του.
Οι αναλυτές επισημαίνουν ότι η Ελλάδα δεν έχει άμεσες ανάγκες χρηματοδότησης και μέσω της έκδοσης ομολόγων θα μπορούσε να καταλήγει να πληρώνει περισσότερες από οκτώ φορές επάνω, το επιτόκιο που πληρώνει σήμερα για τα δάνεια που χορηγούνται από την ΕΕ και το ΔΝΤ.
Ο ανεξάρτητος οικονομολόγος Βαγγέλης Αγαπητός συμφωνεί ότι η κίνηση είχε πολιτικά κίνητρα, καθώς έρχεται πριν από την επίσκεψη της Γερμανίδας καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ στην Αθήνα την Παρασκευή.
“Η επιτυχία της έκδοσης του ομολόγου πριν από την επίσκεψη της Μέρκελ θέλει να δείξει στους Γερμανούς ψηφοφόρους ότι το ελληνικό σχέδιο διάσωσης λειτουργεί και στους Έλληνες ψηφοφόρους ότι η Ελλάδα γυρίζει σελίδα, ωστόσο, αυτά τα πολιτικά οφέλη έχουν πολύ υψηλότερο οικονομικό κόστος από την εναλλακτική λύση του δανεισμού από το ΔΝΤ και ΕΕ, σε πολύ χαμηλότερη τιμή”.
Η κυβέρνηση έχει επίσης εμπλακεί σε ένα σκάνδαλο αφότου ένας συνεργάτης του πρωθυπουργού πιάστηκε σε βίντεο να παραδέχεται ότι πιέζουν το δικαστικό σώμα να δράσει ενάντια των βουλευτών του ακροδεξιού κόμματος Χρυσή Αυγή, μερικοί από τους οποίους αντιμετωπίζουν σήμερα σοβαρές ποινικές κατηγορίες. Ο συνεργάτης παραιτήθηκε έκτοτε.
Παρά τις προσπάθειες της κυβέρνησης να αξιοποιήσει την αυξανόμενη οικονομική αισιοδοξία, το κλίμα των Ελλήνων στη διαδήλωση ήταν πολύ διαφορετικό.
Ο Σπύρος Στρομπούλης, ναυπηγός, ήταν ένας από τους χιλιάδες που διαδήλωσαν μπροστά από το κοινοβούλιο της Αθήνας σήμερα. Είπε ότι ο ίδιος είχε μια άνετη ζωή πριν από την κρίση, αλλά η επιδρομή των φορολογικών αυξήσεων και των περικοπών στις δημόσιες δαπάνες οδήγησαν σε μια σταθερή πτώση σε βιοτικό του επίπεδο.
«Υποτίθεται ότι πρέπει να πανηγυρίσουμε γιατί η Ελλάδα θα δανειστεί περισσότερα χρήματα; Το χρέος είναι αυτό που προκάλεσε την κρίση μας, καταρχάς».
